Có nên niềng răng trẻ em hay không?
Niềng răng trẻ em là phương pháp can thiệp từ sớm lên hàm răng. Nó có tên khác là niềng răng tăng trưởng giúp định hình sự phát triển răng hàm cho trẻ em. Với những em có tình trạng răng không đẹp, việc niềng răng tăng trưởng là cần thiết. Trẻ em niềng răng sớm sẽ hiệu quả hơn so với người lớn vì lúc này xương hàm chưa cứng và các răng cũng chưa thực sự ổn định. Những tác động điều chỉnh sẽ diễn ra một cách thuận lợi và dễ dàng.
Niềng răng cho trẻ em sớm sẽ giúp ổn định và định hình cấu trúc của răng giúp răng mọc đúng vị trí. Quan trọng hơn, việc niềng răng trong giai đoạn này rút ngắn thời gian điều trị và hạn chế đau nhức cho răng hàm.
Theo tư vấn của các bác sĩ nha khoa, bố mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ chuyên khoa niềng răng tăng trưởng để thăm khám. Nếu phát hiện trẻ có những biểu hiện bất thường về răng miệng như răng hô, móm và răng mọc lệch lạc, bác sĩ sẽ chỉ định thời gian, kế hoạch chỉnh nha cụ thể.
Những lợi ích của niềng răng trẻ em
Dưới đây là một số lợi ích của niềng răng trẻ em mà bố mẹ cần biết:
- Giúp răng mọc đúng vị trí, khớp cắn được ổn định: Niềng răng tăng trưởng có thể giúp điều chỉnh sự phát triển của xương hàm, từ đó giúp răng mọc đúng vị trí và khớp cắn được ổn định. Điều này giúp trẻ có hàm răng đều đẹp và khớp cắn khỏe mạnh, giúp trẻ ăn nhai dễ dàng, không bị đau khớp cắn.
- Giúp trẻ có khuôn mặt cân đối, hài hòa: Niềng răng tăng trưởng có thể điều chỉnh sự phát triển của xương hàm, từ đó giúp khuôn mặt trẻ cân đối và hài hòa hơn. Trẻ tự tin hơn trong giao tiếp và cuộc sống.
- Giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh răng miệng: Răng mọc lệch lạc, khớp cắn không đều có thể khiến trẻ khó vệ sinh răng miệng, từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nha chu,... Niềng răng tăng trưởng nắn chỉnh răng về đúng vị trí, để trẻ dễ dàng vệ sinh răng miệng, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh răng miệng.
Trường hợp nào nên niềng răng trẻ em?
Thực tế cho thấy, rất nhiều trẻ sở hữu hàm răng kém thẩm mỹ. Điều này khiến trẻ vô cùng tự ti, ngại kết bạn. Do đó, phụ huynh cần theo dõi và can thiệp chỉnh nha để cải thiện các vấn đề về khớp cắn, giúp trẻ có nụ cười và phong thái tự tin hơn khi trưởng thành. Các trường hợp nên can thiệp niềng răng trẻ em theo phương pháp niềng răng tăng trưởng bao gồm:
- Răng mọc lệch lạc, hô, móm: Niềng răng tăng trưởng có thể giúp điều chỉnh răng mọc lệch lạc, hô, móm, từ đó cải thiện khớp cắn, giúp răng đều hơn và thẩm mỹ nụ cười được hoàn thiện.
- Răng mọc chen chúc: Niềng răng tăng trưởng có thể giúp tạo thêm khoảng trống cho răng mọc, giúp hàm răng được đều đẹp.
- Răng mọc sai vị trí: Niềng răng tăng trưởng có thể giúp điều chỉnh hàm trên và hàm dưới, để trẻ bỏ thói quen ngậm mút.
Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ nha khoa để được thăm khám và tư vấn sớm. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng răng miệng của trẻ và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Thời điểm thích hợp để niềng răng trẻ em
Thời gian thích hợp để niềng răng trẻ em là từ 6 - 12 tuổi, khi xương hàm vẫn đang trong quá trình phát triển. Thời điểm vàng để thực hiện niềng răng tăng trưởng là từ 6 - 8 tuổi, khi xương hàm đang phát triển mạnh mẽ.
Ở độ tuổi này, xương hàm vẫn còn mềm và dẻo, dễ dàng tác động điều chỉnh. Vì vậy, niềng răng tăng trưởng ở giai đoạn này có thể mang lại hiệu quả cao, giúp trẻ có hàm răng đều đẹp và khớp cắn ổn định. Nếu niềng răng tăng trưởng ở độ tuổi lớn hơn, khi xương hàm đã cứng chắc, quá trình điều trị sẽ khó khăn và phức tạp, thời gian điều trị cũng sẽ lâu hơn.
Niềng răng tăng trưởng có nhiều ưu điểm so với các phương pháp chỉnh nha khác, cụ thể như:
- Khả năng điều chỉnh sự phát triển của xương hàm: Niềng răng tăng trưởng có thể tác động lên xương hàm, giúp xương hàm phát triển đúng hướng, từ đó cải thiện khớp cắn và thẩm mỹ khuôn mặt.
- Thời gian điều trị ngắn: Niềng răng tăng trưởng thường có thời gian điều trị ngắn hơn so với các phương pháp chỉnh nha khác.
- Tỷ lệ thành công cao: Niềng răng trẻ em có tỷ lệ thành công cao, giúp trẻ có hàm răng đều đẹp và khớp cắn ổn định.
Các loại niềng răng trẻ em theo đà tăng trưởng
Nếu trước đây, việc niềng răng trẻ em chỉ dừng lại ở các phương pháp sử dụng mắc cài cố định. Thì với sự phát triển của ngành nha khoa, phương pháp chỉnh nha mới cho bé xuất hiện với nhiều ưu điểm hơn. Như vậy, hiện nay có 2 loại niềng răng tăng trưởng phổ biến ở trẻ em, cụ thể như sau:
Niềng răng tăng trưởng tháo lắp
Loại niềng răng này được cấu tạo bởi các khay nhựa trong suốt. Khay niềng được thay thế định kỳ, mỗi khay niềng sẽ tác động lên răng và xương hàm theo một hướng nhất định, giúp răng mọc đúng vị trí, khớp cắn được ổn định.
Niềng răng tăng trưởng tháo lắp có ưu điểm là dễ vệ sinh răng miệng, trẻ có thể tháo niềng răng ra khi ăn uống, đánh răng, súc miệng. Tuy nhiên, loại niềng răng này có nhược điểm là thời gian điều trị lâu hơn niềng răng tăng trưởng cố định, trẻ cần phải tuân thủ tốt lịch tái khám của nha sĩ để đảm bảo đạt hiệu quả điều trị.
Niềng răng tăng trưởng cố định
Loại niềng răng này được cấu tạo bởi mắc cài, dây cung và các khí cụ chỉnh nha khác. Mắc cài được gắn cố định lên răng bằng keo nha khoa, dây cung luồn qua mắc cài. Còn các khí cụ chỉnh nha khác được gắn vào mắc cài để tác động lực lên răng và xương hàm.
Niềng răng trẻ em với khí cụ cố định có ưu điểm là thời gian điều trị ngắn hơn niềng răng tăng trưởng tháo lắp, trẻ không cần phải tháo lắp niềng răng khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng. Tuy nhiên, loại niềng răng này có nhược điểm là khó vệ sinh răng miệng, trẻ có thể bị đau nhức trong thời gian đầu đeo niềng răng.
Thời gian niềng răng trẻ em là bao lâu?
Thời gian niềng răng trẻ em thường kéo dài từ 1 - 3 năm, tùy thuộc vào tình trạng răng miệng của trẻ và mục tiêu điều trị của bác sĩ. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến thời gian niềng răng tăng trưởng ở trẻ em bao gồm:
- Tình trạng răng miệng của trẻ: Nếu răng của trẻ bị lệch lạc nặng, thời gian điều trị sẽ lâu hơn.
- Mục tiêu điều trị của bác sĩ: Nếu bác sĩ cần điều chỉnh nhiều về xương hàm, trẻ phải đeo niềng răng trong thời gian dài.
- Tốc độ phát triển của xương hàm: Xương hàm của trẻ phát triển nhanh, thời gian điều trị sẽ ngắn hơn.
Cha mẹ nên lựa chọn thời điểm "vàng" để đưa trẻ đến thăm khám và tham gia chỉnh nha. Bác sĩ dựa trên từng tình trạng răng miệng cụ thể của trẻ để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và dự kiến thời gian hoàn thành chính xác.
Quy trình niềng răng trẻ em hiệu quả cao
Niềng răng tăng trưởng là phương pháp chỉnh nha được sử dụng để điều chỉnh sự phát triển của xương hàm và răng ở trẻ em. Phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng các khí cụ chỉnh nha, chẳng hạn như mắc cài, khay niềng,... để tác động lên xương hàm và răng, giúp răng mọc đúng vị trí.
Răng - nướu - hàm ở trẻ em so với người lớn thường nhạy cảm hơn. Cũng vì thế, quá trình thực hiện niềng răng tăng trưởng ở độ tuổi của trẻ cũng cần chú ý cao đến sự an toàn. Tại Bệnh Viện Răng Hàm Mặt Sài Gòn, quy trình niềng răng trẻ em được tiến hành trong điều kiện vô trùng, tuân thủ mọi quy định y tế nghiêm ngặt:
Thăm khám và tư vấn
Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng mọc, khớp cắn, xương hàm,... của trẻ. Chụp X-quang giúp bác sĩ đánh giá chi tiết hơn tình trạng xương hàm của trẻ. Ở bước này, bác sĩ đánh giá tình trạng răng miệng của trẻ và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Lấy dấu răng
Lấy dấu răng giúp bác sĩ có được hình ảnh chính xác của khuôn hàm và răng của trẻ. Hình ảnh này sẽ được sử dụng để chế tạo khí cụ chỉnh nha phù hợp với tình trạng răng miệng. Có hai phương pháp lấy dấu răng phổ biến được sử dụng trong niềng răng tăng trưởng, đó là:
- Lấy dấu răng truyền thống: Bác sĩ sử dụng một chất liệu mềm, dẻo để lấy dấu răng của trẻ. Chất liệu này sẽ được đổ vào một khay chuyên dụng và giữ cố định trong miệng trẻ vài phút. Lấy dấu răng truyền thống là phương pháp được sử dụng phổ biến trong niềng răng tăng trưởng. Phương pháp này có ưu điểm là chi phí thấp, dễ thực hiện và có độ chính xác cao.
- Lấy dấu răng bằng máy scan: Bác sĩ sử dụng một máy quét chuyên dụng để quét lại khuôn hàm và răng của trẻ. Hình ảnh quét được sẽ chuyển đổi thành dữ liệu kỹ thuật số và gửi đến Labo chế tạo khí cụ chỉnh nha. Lấy dấu răng bằng máy scan là phương pháp mới được áp dụng trong niềng răng trẻ em. Phương pháp này có ưu điểm là nhanh chóng, không gây đau đớn cho trẻ và có độ chính xác cao hơn phương pháp lấy dấu răng truyền thống.
Gắn khí cụ chỉnh nha
Bác sĩ đặt khí cụ chỉnh nha lên răng của trẻ để bắt đầu quá trình điều trị. Thời gian thực hiện phụ thuộc vào loại niềng răng tăng trưởng được lựa chọn. Đối với niềng răng tăng trưởng tháo lắp, thời gian gắn khí cụ chỉnh nha thường ngắn hơn so với niềng răng tăng trưởng cố định.
Tái khám
Tái khám là bước quan trọng trong niềng răng trẻ em, giúp bác sĩ theo dõi quá trình điều trị và điều chỉnh khí cụ chỉnh nha nếu cần thiết. Tần suất tái khám sẽ phụ thuộc vào loại niềng răng tăng trưởng được lựa chọn. Đối với niềng răng tăng trưởng tháo lắp, trẻ cần tái khám định kỳ khoảng 4 - 6 tuần một lần. Còn niềng răng tăng trưởng cố định, tần suất tái khám định kỳ khoảng 2 - 4 tuần một lần.
Tại buổi tái khám, bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra tình trạng răng miệng: Bác sĩ kiểm tra tình trạng di chuyển răng của trẻ, vị trí răng mới như thế nào, các vấn đề về khí cụ chỉnh nha.
- Chụp X-quang: Chụp X-quang giúp bác sĩ đánh giá chi tiết hơn những thay đổi của răng và tình trạng xương hàm.
- Siết chặt dây cung: Siết chặt dây cung để tạo lực tác động lên răng, giúp răng di chuyển theo hướng mong muốn.
- Thay thế khí cụ chỉnh nha: Nếu cần thiết, bác sĩ thay thế khí cụ chỉnh nha để phù hợp với tình trạng răng miệng của trẻ.
Tháo khí cụ chỉnh nha
Tháo khí cụ chỉnh nha là bước cuối cùng được tiến hành trong quy trình niềng răng, sau khi kết thúc liệu trình điều trị hoặc khi răng đã di chuyển về vị trí mong muốn. Thời điểm tháo khí cụ chỉnh nha sẽ phụ thuộc vào tình trạng răng miệng của trẻ và mục tiêu của bác sĩ.
Niềng răng trẻ em có đau không?
Niềng răng tăng trưởng ở trẻ em có thể gây đau nhức trong một vài ngày sau khi gắn khí cụ chỉnh nha. Tuy nhiên, mức độ đau nhức thường nhẹ và có thể được kiểm soát bằng thuốc giảm đau không kê đơn.
Nguyên nhân gây đau nhức khi niềng răng trẻ em bao gồm:
- Răng và xương hàm đang di chuyển: Khi răng và xương hàm di chuyển, chúng sẽ gây ra áp lực lên các mô xung quanh, dẫn đến cảm giác đau nhức.
- Khí cụ chỉnh nha gây kích ứng nướu: Khí cụ chỉnh nha có thể gây kích ứng nướu, dẫn đến cảm giác đau nhức và sưng tấy.
Cách giảm đau nhức khi niềng răng tăng trưởng ở trẻ em:
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn: Thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau nhức và sưng tấy.
- Sử dụng kem đánh răng và nước súc miệng dành cho người niềng răng: Các sản phẩm này có thể giúp giảm kích ứng nướu.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đúng cách: Giúp ngăn ngừa sâu răng, viêm nha chu và các bệnh răng miệng khác.
Chăm sóc răng miệng sau khi niềng răng trẻ em
Ở lứa tuổi nhỏ, hầu hết các bé chưa ý thức được tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng. Vì vậy, ngoài thực hiện các biện pháp kĩ thuật để giúp bé có hàm răng đều đẹp, chúng ta cần quan tâm đến việc vệ sinh răng miệng của trẻ mỗi ngày:
Vệ sinh răng miệng
Các bậc phụ huynh cũng nên quan tâm, hướng dẫn bé chăm sóc răng miệng đúng cách ngay từ nhỏ. Khi hình thành được thói quen chăm sóc răng miệng khoa học từ bé, sức khỏe răng miệng của trẻ được bảo đảm tốt hơn.
Giúp bé hình thành thói quen đánh răng sau khi ăn, trước khi đi ngủ và khi thức dậy sẽ bảo vệ sức khỏe răng miệng của con trước sự tấn công của vi khuẩn gây hại. Bên cạnh đó, bố mẹ nên lựa chọn cho bé bàn chải lông mềm, vừa tầm tay bé và có những hình thù dễ thương sẽ giúp bé hứng thú hơn trong việc đánh răng hằng ngày.
Thói quen ăn uống hợp lý
Hạn chế cho bé ăn bánh kẹo và các loại thực phẩm ngọt trước khi ngủ. Nếu bé có thói quen uống sữa đêm nên nhắc bé đánh răng hoặc uống nước lọc để làm sạch răng. Không cho bé ngậm vật thể cứng, dùng răng để mở nắp chai,... Những thói quen không tốt này có thể sẽ làm răng mọc lệch lạc. Và nên khám răng cho bé 6 tháng/ lần để điều trị sớm những bệnh lý về răng miệng.
Giải đáp câu hỏi liên quan đến niềng răng trẻ em
Việc can thiệp vào răng miệng của trẻ khiến nhiều phụ huynh lo lắng không biết có ảnh hưởng đến quá trình phát triển sau này của trẻ không. Vì chỉ cần một sai lệch nhỏ thôi cũng để lại những hậu quả nghiêm trọng. Cho nên, bố mẹ đã đặt ra rất nhiều câu hỏi liên quan đến niềng răng trẻ em để bác sĩ giải đáp trước khi đưa ra quyết định, như sau:
- Niềng răng trẻ em có cần nhổ răng không? Trả lời: Nếu như răng trẻ không có những chiếc răng mọc thừa thì niềng răng trẻ em không can thiệp nhổ răng.
- Niềng răng tăng trưởng bao lâu thì hoàn tất? Trả lời: Thời gian cụ thể sẽ còn tùy vào từng bệnh nhân, nhưng đa số sẽ kéo dài từ 18 - 36 tháng.
- Niềng răng trẻ em có an toàn không? Trả lời: Bố mẹ lựa chọn địa chỉ niềng răng uy tín cho trẻ thì quá trình chỉnh nha diễn ra an toàn, bác sĩ can thiệp niềng răng theo kế hoạch rõ ràng.
- Niềng răng cho trẻ 12 tuổi có được không? Trả lời: Trẻ 12 tuổi là thời điểm thích hợp để niềng răng, bố mẹ hãy đưa con đến gặp bác sĩ để xác định phương pháp chỉnh nha thích hợp.
Niềng răng cho học sinh với khay niềng trong suốt
Không chỉ người trưởng thành mới đòi hỏi yếu tố thẩm mỹ khi chỉnh nha. Trẻ em cũng quan trọng đến ngoại hình, các em muốn tự tin hơn mỗi khi đến lớp, trò chuyện với thầy cô, bạn bè mà không bị khí cụ niềng răng cản trở. Vì thế lựa chọn niềng răng với khay trong suốt là quyết định đúng đắn để các em có hàm răng đẹp mà không lo ngại về khí cụ chỉnh nha.
- Học sinh niềng răng thành công với khay niềng Invisalign
Cùng tìm hiểu về hành trình niềng răng trẻ em qua ca chỉnh nha của bé Thu Hương trong video sau để hiểu hơn về phương pháp này. Bố mẹ có thể thấy sự diệu kỳ sau khi đeo niềng răng, các răng được sắp xếp đều đẹp, khắc phục được nhược điểm trên hàm răng.
Hy vọng rằng, các bậc phụ huynh sẽ hiểu được niềng răng trẻ em là gì sau khi đọc bài viết trên. Hãy vận dụng kiến thức này vào quá trình chăm sóc và định hướng răng miệng cho trẻ một cách đúng đắn. Bệnh Viện Răng Hàm Mặt Sài Gòn luôn lắng nghe, tư vấn rõ ràng cho quý phụ huynh về quá trình niềng răng tăng trưởng cho trẻ em. Nên nếu có gì thắc mắc cứ liên hệ trực tiếp tới bệnh viện, hoặc đưa trẻ đến chi nhánh gần nhất để được thăm khám, lên kế hoạch điều trị sớm nhé!
